Als je liever handmatig het orakel wilt raadplegen of als je een bepaald hexagram willen nalezen, dan zijn de onderstaande opzoek schema's heel handig.
Als je liever handmatig het orakel wilt raadplegen of als je een bepaald hexagram willen nalezen, dan zijn de onderstaande opzoek schema's heel handig.
Maak een keuze uit het onderstaande opzoek-schema (schema 1) door het bovenste trigram (uit de bovenste rij) bij het onderste trigram (uit de linker of rechter kolom) te zoeken. Klik vervolgens op het cijfer in het snijpunt, het hexagram verschijnt dan onder het schema, met daaronder de teksten die bij de afzonderlijke lijnen horen. Of kies uit de lijst met hexagrammen daaronder (schema 2). Selecteer je hexagram, ze staan op volgnummer.
⊗
☰De Hemel: het Scheppende
Het trigram ‘De Hemel’ bestaat volledig uit drie hele lijnen. Deze hele lijnen staan voor het Yang-principe in het universum. Yang is actie, beweging, iets doen. Ook staat het voor het geestelijke, het ontastbare, en het lichte. Het is de vader van alle acht trigrammen, en duidt zo op het mannelijke, leidende principe. Het betekent geven, naar buiten treden, de leiding nemen, actie ondernemen. Hemel is de creatieve, initiërende kracht in ons universum. Het is de intentie, het idee, de wil en doelgerichtheid. Het is de ultieme Yang-kracht, de sturende, richtingbepalende werking in je leven. ‘Laat mij de onzichtbare maar leidende intentie zijn.’
• Wat het doet: actief inzetten, doelbewust en krachtig besluiten nemen, focussen, leiding nemen.
• Wat het laat zien: het lichte, hogere, onzichtbare en ontastbare, spirit, leiderschap, het sterke, onuitputbare.
☰ De Hemel als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: neem de leiding in je situatie. Geef sturing aan anderen, zet jezelf doelbewust in om je gekozen doel te bereiken. Focus je op externe factoren die leiding nodig hebben. Maak je intentie en ideeën duidelijk. Treed krachtig en sterk op.
• Wat het laat zien: mannelijke dominantie buiten jou, een wilskrachtige persoon of omgeving, een door ratio gedreven externe factor die wil sturen. Een vaderfiguur.
• Hoe je het uit: Hemel als bovenste trigram kan betekenen dat je plannen wilt uitvoeren; je hebt ideeën en wilt iets opzetten dat erkenning in je omgeving, en wellicht in de maatschappij geeft. Je wilt geestelijke waarden uitdragen in de wereld. Je wilt iets betekenen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je drammerig bent, en koppig.
☰ De Hemel als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: vind je innerlijke drijfveer. Focus op je intentie, je motivatie en je doel. Richt je op je innerlijke kracht die alles in beweging zet, de onzichtbare energie die zorgt dat de dingen lopen volgens jouw plan. Gebruik je hoofd, je intellect. Wees innerlijk sterk.
• Wat het laat zien: innerlijke kracht, rationaliteit en focus op aspecten in jezelf. Leiding nemen over jezelf, de spiritualiteit achter je handelen.
• Hoe je het uit: een innerlijke kracht die je zelfverzekerd en beslist maakt. Je hebt energie in je, maar voelt niet direct de behoefte daar concreet iets mee te doen. Het is je drijfveer, je motivatie. Je bent je eigen leider, en onafhankelijk van anderen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je egoïstisch bent, en een binnenvetter.
☰ De Hemel als bovenste kerntrigram:
er is een drang om als leider op te treden of om de eigen creativiteit te laten zien. Je hebt ideeën die je wilt verwezenlijken, maar ze blijven in de conceptfase.
☰ De Hemel als onderste kerntrigram:
er is een sterke vaderbinding, of binding met het vaderlijke. De inspiratie die je van binnen voelt kan niet benut worden. Je hebt een richting maar geen doel.
☰ De Hemel als bovenste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als onderste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als resonantietrigram:
De relatie kenmerkt zich door, of heeft behoefte aan, een gemeenschappelijk doel en focus. De neuzen staan dezelfde kant op, er is een gedreven actie en motivatie om de relatie en het gekozen doel succesvol te laten zijn. Het risico bestaat dat er te veel in concepten wordt gedacht en er niets concreet wordt bereikt. Ook kan de relatie een sterk mannelijk of zakelijk karakter hebben.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☷De Aarde: het Ontvangende
Het trigram ‘De Aarde’ bestaat in zijn geheel uit gebroken lijnen, Yin-lijnen. Yin staat voor het ontvankelijke, het openstaan, het passieve, het volgen. Het staat voor het tastbare, het concrete, het donkere en zware. Het is de moeder van alle trigrammen, en duidt zo op het voedende, verzorgende principe. Het betekent in- casseren, volgen, stilstaan, ervaren. Het trigram Aarde is de uitvoerende macht. Het maakt zaken concreet en zichtbaar, het zet intentie om in daden en resultaat. Aarde staat voor materie, de stof waar je mee kunt werken en die je kunt vormgeven. Ze is in aard passief, maar gaat aan de slag met de juiste input. ‘Geef mij je ideeën en ik laat ze groeien tot wasdom.’
• Wat het doet: ontvangen, voeden, verzorgen en ruimte geven. Concretiseren, tastbaar maken. De leiding volgen, plannen uitvoeren met het oog op het gewenste resultaat.
• Wat het laat zien: een open karakter, het onbewerkte veld met potentie, sterke arbeid die zich tomeloos inzet voor het grote geheel. Dienstbaarheid, de moeder.
☷ De Aarde als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel je open op, wees ontvankelijk voor de noden in je omgeving en verzorg deze. Stel je dienstbaar op zonder verwachtingen of oordelen te hebben over de voor je liggende arbeid. Zorg dat het werk wordt gedaan.
• Wat het laat zien: groei door de juiste voeding. Wei wu wei – doen door niets te doen: een omgeving die vanzelf vanuit openheid kan groeien naar het gewenste eindresultaat.
• Hoe je het uit: Aarde als bovenste trigram kan betekenen dat je je openstelt voor invloeden van buitenaf. Je wilt de buitenwereld ervaren, meemaken zonder die zelf te sturen. Je wilt hulpvaardig zijn, anderen ondersteunen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je passief bent, je te veel laat leiden door je omgeving en wordt gebruikt door anderen.
☷ De Aarde als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: sta open voor je innerlijke groei. Geef je eigen ideeën en intenties de ruimte om concreet te worden. Verzorg jezelf, sta open voor je eigen behoeften en richt je op de mogelijkheden die je hebt om ideeën en intenties ten uitvoer te brengen. Beantwoord innerlijke vragen zonder twijfel of oordeel.
• Wat het laat zien: de voedende ruimte in jezelf, de innerlijke moeder, je kracht om te verzorgen en vorm te geven, dienstbaar maar niet lijdzaam.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Aarde betekenen dat je openstaat voor alles wat er in jezelf leeft, zonder grenzen of voorwaarden. Je accepteert je eigen karakter, emoties en handelingen zonder oordeel. Je hebt een rustige houding en hebt geen behoefte om iets te ondernemen, je laat het liever op je afkomen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je slaaf bent van je eigen emoties, en je te veel laat leiden door je passieve kant.
☷ De Aarde als bovenste kerntrigram:
je wilt openstaan voor je omgeving, maar weet niet goed hoe je dit moet uiten. Verzorgende kwaliteiten worden niet ingezet, het concretiseren van eerdere plannen wordt niet gerealiseerd. De ruimte die er is voor groei wordt niet benut.
☷ De Aarde als onderste kerntrigram:
er is een sterke moederbinding, of binding met het moederlijke. Je voelt een leegte vanbinnen, een holte die zich wil opvullen. Je ervaart een passiviteit en doelloosheid en ziet geen mogelijkheden om dit op te lossen.
☷ De Aarde als bovenste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als onderste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als resonantietrigram:
Beide partijen hebben een open houding naar elkaar toe en willen elkaar ondersteunen. Ze hebben oog voor elkaars behoeften, en willen hier wederzijds in voorzien. Productie, concreet resultaat is een gemeenschappelijk belang. Er is kans dat beide partijen een passief-afwachtende houding laten zien, waardoor het beoogde resultaat niet van de grond komt. Men verwacht over en weer dat de ander wel het initiatief zal nemen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☱Het Meer: het Vrolijke
Het trigram ‘Het Meer’ staat voor het vrolijke, de ontspanning, de positieve kijk op het leven, onbezorgdheid. Het staat voor creativiteit die voortkomt uit beschouwing. Het betekent de diepere gevoelens, de innerlijke bron waaruit wordt geput om zin aan je leven te geven. Het staat voor onconventionele middelen, magie en religieuze bezinning. Het Meer kan door positieve energie een overheersend negativisme doorbreken. ‘Ik ben de positieve kracht die zin geeft aan jouw levensbestemming.’
• Wat het doet: opgeruimd en zorgeloos de wereld tegemoet tre- den, niet belemmerd door verantwoordelijkheden of verplichtingen. Het trigram Meer zorgt dat de dingen plezierig zijn. Het laat zich niet beïnvloeden door negatieve elementen, waardoor deze elementen vanuit machteloosheid zullen oplossen. Het Meer is wars van regels en conventies; het doet dat wat nodig is om de eigen innerlijke Zin te bereiken, ongeacht voorgeschreven structuren en verwachtingen.
• Wat het laat zien: de schoonheid in het bestaan, het vrolijke, plezierige en de voldoening die in elke situatie te bereiken valt. De ongebaande paden van een vrije geest.
☱ Het Meer als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: positieve inzet en tevens diezelfde positiviteit vinden buiten jezelf. Wees eigengereid, maar zonder te kwetsen. Wees een voorbeeld waar anderen zich aan kunnen spiegelen.
• Wat het laat zien: de opening in de muur, de poëzie van het universele ritme, onbezorgde naïviteit in de omgang met je omgeving. Onbevangenheid die niet neergeslagen kan worden.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het Meer betekenen dat je een positieve kijk hebt op de wereld en op je situatie. Je maakt je niet werkelijk zorgen, en je wilt je onbezorgdheid graag delen met anderen. Je bent openhartig, je maakt van je hart geen moordkuil. Je bent een spiegel voor je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je kinderlijk naïef bent, je niets aantrekt van je omgeving, en werkelijke problemen niet onder ogen durft te zien.
☱ Het Meer als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: innerlijke tevredenheid. Wees je eigen bron van inspiratie en onbezorgdheid. Durf buiten je ingebouwde structuren te kijken. Focus je op onverwachte mogelijkheden die je normaliter niet snel zou benutten.
• Wat het laat zien: je innerlijke bron, de onuitputtelijke positieve kracht van je diepste wezen. De spiegel van je ziel, je unieke persoonlijkheid als drager van je kwaliteiten.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan het Meer betekenen dat je een rijk innerlijk leven hebt. Je bent je bewust van je gevoelens en wat ze voor je betekenen. Je hebt veel zelfvertrouwen en maakt je geen zorgen over de toekomst. Je gevoelens zijn je inspiratie, maar je loopt hier niet mee te koop. In het uiterste geval verdrink je in je eigen gevoelswereld en kunnen depressiviteit en ontkenning van je zwakkere kant het gevolg zijn.
☱ Het Meer als bovenste kerntrigram:
er is een positief-naïeve kant die naar buiten wil. Het kind in jezelf wil gezien worden. Je hebt de behoefte om je niet te conformeren aan de verwachtingen van anderen.
☱ Het Meer als onderste kerntrigram:
de positieve kant van je karakter is weggestopt. Je wordt onzeker van je eigen optimisme en je vraagt je wellicht af of het gerechtvaardigd is. Je bron wordt niet gevoed – je innerlijke Meer wordt geblokkeerd.
☱ Het Meer als bovenste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als onderste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als resonantietrigram:
In deze relatie is er ruimte voor luchtigheid, het mag niet te zwaar of serieus worden. De relatie kenmerkt zich door een positieve sfeer. Plezier en zingeving zijn belangrijke onderdelen die de relatie in stand houden. Keerzijde is dat verantwoordelijkheden worden ontweken en dat belangrijke of moeilijke taken en beslissingen over en weer worden teruggespeeld.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☲Het Vuur: het Zich-Hechtende
Het trigram ‘Het Vuur’ staat voor het licht, de waarheid. Het is dat wat de leugen ontmaskert en de duisternis verdrijft. Het betekent het aangaan van verbintenissen; je samenvoegen met iets of iemand anders. Het Vuur staat voor zoeken naar houvast, dat wat betekenis aan je leven kan geven. Het trigram Vuur is warmte, helderheid en inzicht. De eigen waarheid als zekerheid waar men aan hecht. Vuur gaat relaties aan en klampt zich vast aan dat wat het voedt. ‘Ik ben het licht dat laat zien waar jij aan hecht.’
• Wat het doet: verbinden, benutten, transformeren en terugbrengen tot de essentie. De waarheid aan het licht brengen. Commitment. Zo beschermt het Vuur de kleine vonk die anders zou uitdoven.
• Wat het laat zien: de werkelijkheid zoals die is. Het belang van verbintenissen. Het openbaart dat wat in essentie nodig is.
☲ Het Vuur als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: laat je eigen waarheid zien. Wees betrokken, durf je te hechten aan dat wat transformaties teweeg kan brengen. Vertrouw op je eigen inzichten.
• Wat het laat zien: je afhankelijkheid tot je omgeving, iets buiten jezelf wat jou kan voeden zodat jij warmte terug kunt geven.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Vuur betekenen dat je waarde hecht aan de mening van anderen. Je vindt het belangrijk onrecht te bestrijden en je eigen visie hierop aan anderen te vertellen. Je voelt je thuis in groepen, en werkt graag samen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je opdringerig bent, en bezitterig.
☲ Het Vuur als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je eigen waarheid onder ogen: verbind je aan dat wat jou als unieke persoon definieert en laat dit je drijfveer zijn. Wees je bewust van je innerlijke vuur, je passie.
• Wat het laat zien: de voedingsbron waar je vuurtje op brandt. Je verdedigingsmechanisme om je zachte kanten te beschermen. Je hart.
• Hoe je het uit: Vuur als onderste trigram kan betekenen dat je op zoek bent naar de waarheid in jezelf, in plaats van in je omgeving. Je eigen normen en waarden zijn belangrijker voor je dan die van de maatschappij. Je hecht aan principes, en hebt een rationele inslag. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je eigen principes als enige en juiste waarheid ziet, en niet openstaat voor de waarheid van anderen, of dat je te zeer hecht aan je eigen geweten.
☲ Het Vuur als bovenste kerntrigram:
je eigen inzichten komen niet naar buiten. Je hebt visie, maar ziet geen mogelijkheden om deze te delen. De waarheid zit vanbinnen, maar wil daar niet blijven. Je bent bang je te hechten, te verbinden aan dat buiten jouzelf wat je kan voeden.
☲ Het Vuur als onderste kerntrigram:
je koestert je eigen waarheid en inzichten als een kostbare schat. De waarde ervan voor de wereld is nog niet tot je doorgedrongen. Je innerlijk Vuur kan niet groeien.
☲ Het Vuur als bovenste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als onderste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als resonantietrigram:
Vuur is bij uitstek hét trigram van relaties. Een kenmerk van deze relatie is dat de verbinding tussen beide partijen zeer sterk is. Men voedt elkaar, maar het gevaar bestaat dat de een niet zonder de ander kan, waardoor de relatie een obsessief of verslavend karakter krijgt. Men kan elkaar dan niet meer als individuele persoon zien.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☴De Wind: het Zachtmoedige
Het trigram ‘De Wind’ staat voor nieuwsgierigheid en buigzaamheid. Het betekent doorzettingsvermogen vanuit zachtmoedigheid, en meegaandheid zonder je eigen principes geweld aan te doen. De Wind staat voor grondigheid, uitwisseling en communicatie. Het trigram heeft ook wel als naam ‘Het Hout’. De Wind symboliseert een zachte, indringende kracht die continu doorgaat en niet opgeeft. Kleine stapjes zonder haast. Hij is nieuwsgierig en kent geen grenzen. De Wind is onzichtbaar aanwezig en zorgt voor resultaat dat beklijft op lange termijn. De Wind draagt uit, egaliseert, creëert balans en evenwicht. ‘Ik ben de wortels van de boom die door volharding de hardste steen weten te breken.’
• Wat het doet: communiceren, lange reizen maken, zachte, bijna onmerkbare invloed uitoefenen. Op de achtergrond werkzaam zijn. Doorgaan, niet opgeven.
• Wat het laat zien: de details. Ontelbare stapjes die op zichzelf bekeken onbeduidend lijken, maar langzaam toewerken naar iets groots en blijvends. Het Vlindereffect. (Het Vlindereffect gaat uit van het idee dat een kleine, ogenschijnlijk onbeduidende factor (zoals de minieme luchtverplaatsing door vlindervleugels) op plaats A grote gevolgen heeft (bijv. een orkaan) voor een kilometers verder gelegen plaats B.)
☴ De Wind als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: concentreer je op kleine stapjes en op details. Werk op de lange termijn. Zorg voor een stappenplan dat je nauwkeurig tot op de letter kunt volgen. Communiceer; oefen op een onopvallende manier je invloed uit en zorg zo voor balans in je omgeving. Toon wilskracht. Zet de puntjes op de i.
• Wat het laat zien: ogenschijnlijk onbeduidende invloeden van buitenaf die uiteindelijk een blijvend en onomkeerbaar effect hebben. Onophoudelijke zachtmoedigheid zonder bijbedoelingen. Erosie die de hoogste bergen kan doen slijten.
• Hoe je het uit: de Wind als bovenste trigram kan betekenen dat je nieuwsgierig bent, en graag op de hoogte wilt blijven van wat er in je omgeving gebeurt. Je hebt behoefte aan uitwisseling, en bent op zoek naar evenwicht. Je hebt meer behoefte aan details dan aan de grote lijnen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je pietluttig bent en louter kijkt naar kennis zelf dan naar de waarde ervan.
☴ De Wind als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderwerp jezelf aan een nauwkeurig zelfonderzoek. Wees nieuwsgierig naar je eigen motivaties; creëer een innerlijke dialoog. Wees geduldig en standvastig. Geef niet op. Vraag jezelf af hoe je je eigen karakter bestendigheid kunt geven zonder het geweld aan te doen.
• Wat het laat zien: de kracht om vol te houden en je niet door tegenslagen te laten ontmoedigen. Zachtmoedigheid jegens je eigen kunnen en beperkingen. De continue zoektocht naar balans in jezelf.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Wind betekenen dat je jezelf aan een grondig zelfonderzoek onderwerpt. Je bent op zoek naar de oorzaken die je hebben gemaakt tot wat je nu bent. Het ‘waarom’ is nu belangrijk voor je. Je zet door tot je de antwoorden hebt die je verlangt. In het uiterste geval kan het betekenen dat je meer kijkt naar de afzonderlijke delen van je wezen en je situatie dan naar het geheel. Ook kan het duiden op besluiteloosheid.
☴ De Wind als bovenste kerntrigram:
je voelt de behoefte om te communiceren, maar weet je nog niet goed te uiten. Je wil kleine stapjes doen en op lange termijn een bestendig resultaat neerzetten, maar andere factoren belemmeren dit.
☴ De Wind als onderste kerntrigram:
je mist een innerlijke dialoog, en bent niet in staat voors en tegens evenwichtig tegen elkaar af te zetten. Besluiteloosheid is het gevolg.
☴ De Wind als bovenste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als onderste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als resonantietrigram:
De relatie is zachtmoedig – harde woorden zullen er niet snel vallen. Communicatie is zeer belangrijk, er wordt gekeken naar de kleine dingen, de details. Men streeft naar een langdurige relatie die nog jaren kan standhouden. Er kan wel een neiging zijn om muggenzifterig te worden en het overzicht op het geheel te verliezen. Men ziet dan door de bomen het bos niet meer.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☶De Berg: het Stilhouden
Het trigram ‘De Berg’ staat voor rust, naar binnen keren en meditatie. Het betekent terugkijken naar wat is geweest, afronden, stopzetten en tegenhouden. De Berg geeft houvast, is concreet, neemt duidelijk stelling en staat voor een vastomlijnd standpunt. De Berg is de grote grenzensteller. Hij zet processen stil, stopt vooruitgang en conserveert dat wat er reeds is. Hij is stil, introvert en onwrikbaar in zijn besluiten. Hij houdt vast aan dat wat hij kent en zal zorgen dat dat niet verandert. ‘Ik maak af wat anderen zijn begonnen.’
• Wat het doet: terugkijken, evalueren en contempleren. Afstand nemen en behouden wat eerder is ontstaan. Afronden, voorbereiden op een nieuwe start.
• Wat het laat zien: een grens, een mijlpaal. Een koelkast waarin alles blijft zoals het is. Een besloten ruimte die rust geeft en rust uitstraalt.
☶ De Berg als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel grenzen. Wees onwrikbaar, laat je niet van je stuk brengen. Houd vast aan dat wat je hebt en bescherm dat, zorg dat het niet wordt aangetast. Wees betrouwbaar en duidelijk. Rond het af.
• Wat het laat zien: een onverzettelijke macht waar je niet omheen kunt. Betrouwbaarheid die zich niet laat beïnvloeden door grillen of de waan van de dag. Een zekerheid waar je op kunt bouwen. Een gesloten en conservatieve moloch.
• Hoe je het uit: de Berg als bovenste trigram kan betekenen dat je omgeving je houvast is. Je bent praktisch ingesteld, meer een doener dan een denker, en gericht op resultaat. Je hebt één doel voor ogen en richt je daar volledig op, iets belangrijkers is er niet. Je bent standvastig en resoluut. Ook aan je omgeving maak je duidelijk wat je wilt bereiken. In het uiterste geval kan het betekenen dat je koppig bent, en meer gericht op het doel dan op de gevolgen ervan.
☶ De Berg als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: keer naar binnen, sluit je af voor invloeden van buitenaf. Zet een punt achter lopende en slepende processen in jezelf, rond deze af op een manier die je rust geeft.
• Wat het laat zien: innerlijke rust. De zekerheid van een stabiel gemoed. De begrenzingen waarbinnen je geest met zelfvertrouwen kan functioneren.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Berg betekenen dat je behoefte hebt aan rust, aan meditatie en beschouwing. Je bent gericht op je eigen processen en niet op die van je omgeving. Je zoekt houvast in je eigen waarden en probeert je eigen zekerheden te ontdekken. Je wilt dit zelf doen, zonder hulp van anderen. In jezelf gekeerd heb je geen behoefte aan inmenging van je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je volledig afzondert, en geen oog meer hebt voor de wisselwerking tussen jou en je omgeving.
☶ De Berg als bovenste kerntrigram:
je zoekt een stiltepunt in jezelf dat je helpt om te gaan met je dagelijkse bezigheden. Je hebt een sterk meditatieve aanleg, maar wordt hierin tegengehouden. Je standvastigheid en betrouwbare instelling worden niet gezien.
☶ De Berg ls onderste kerntrigram:
je voelt je alsof je een groot geheim in je draagt dat beschermd moet worden. Dit is je houvast, maar je voelt de dreiging van andere factoren die je innerlijke zekerheid beïnvloeden.
☶ De Berg als bovenste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als onderste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als resonantietrigram:
Een verhouding die wordt gekenmerkt door het trigram Berg bevat een sterke mate van individualiteit. De beide partijen zijn sterk op zichzelf gericht en wederzijds moeilijk benaderbaar. Contact wordt wellicht vermeden, toch heeft ieder een hoge mate van vertrouwen in de ander. Het risico bestaat dat door starheid en conservatisme de relatie niet kan groeien. Veranderingen binnen de relatie kunnen een strijdpunt zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☵Het Water: het Onpeilbare
Het trigram ‘Het stromende Water’ symboliseert het diepe, het onbewuste. Het staat voor dat wat verborgen is en zich niet makkelijk laat vinden. Je angsten, je twijfels en onzekerheden worden weergegeven door dit trigram. Het betekent risico’s nemen, gevaar, en krachten die onder de oppervlakte aan het werk zijn. Het trigram Water is het gevoelstrigram. Hoe het stroomt heeft het niet in de hand, dit wordt door andere factoren buiten Water om bepaald. Waar het uitkomt is onzeker, hoe het pad gaat worden staat niet bij voorbaat vast. Het stromende Water staat voor emotie, meestromen zonder vastomlijnd doel. ‘Ik ben de grillige duistere weg waarvan de reis boven het uiteindelijke doel uitstijgt.’
• Wat het doet: stromen zonder doel, de diepte opzoeken, grenzen verkennen en benutten zonder eroverheen te gaan, risico’s nemen. Angsten doorvoelen en doorleven zonder erdoor beheerst te worden.
• Wat het laat zien: onzekerheid door en met een emotionele binding. Beperkingen door externe factoren die belemmeren maar niet verhinderen. De zekerheid dat ook onzekerheid je kan brengen waar je zijn moet.
☵ Het Water als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: verzet je niet tegen grenzen en beperkingen die je worden opgelegd. Volg binnen de grenzen je eigen weg zonder je te bekommeren om een uiteindelijke bestemming. Accepteer dat de grillige en onzekere omstandigheden niet logisch te beredeneren zijn. Het pad dat je nu volgt doet een beroep op je vermogen om zekerheden los te laten.
• Wat het laat zien: onbetrouwbare elementen buiten jezelf waar je wil geen vat op heeft. Een situatie die onvoorspelbaar verandert. Patronen die pas zichtbaar worden als ontwikkelingen hun loop hebben gevolgd.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het aangeven dat er iets in je omgeving is, in ieder geval buiten jou, dat je onzeker maakt. Je wordt beïnvloedt door gebeurtenissen die je emotioneel raken, je betrokkenheid is groot. Je wordt voor situaties gesteld waarin van je wordt verwacht dat je keuzes maakt, terwijl de keuzes wellicht voor jou niet altijd duidelijk zijn. In het uiterste geval kan het betekenen dat door invloeden van buitenaf je beslissingsvaardigheid wordt aangetast, en je de omgeving als bedreigend ervaart.
☵ Het Water als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je angsten, twijfels en onzekerheden onder ogen. Zorg dat je emoties vrijelijk kunnen stromen. Vind de innerlijke reis die noch doel noch einde heeft, maar een essentieel onderdeel is van je wezen.
• Wat het laat zien: het onbewuste en onbenoembare gedeelte van je ziel. Het vormloze dat zich aanpast aan de grenzen van hetgevormde karakter.
• Hoe het zich uit: het Water als onderste trigram kan aangeven
dat je twijfelt over de weg die je wilt gaan en over het doel dat je wilt bereiken. Je wordt beïnvloed door gevoelens waarvan je de oorsprong niet weet en bent onzeker over je eigen motivaties. In het uiterste geval kan het betekenen dat je depressief bent, en geen mogelijkheden ziet om te bereiken wat je wilt.
☵ Het Water als bovenste kerntrigram:
je hebt angsten of twijfels die af en toe aan de oppervlakte komen. Je omgeving ziet het echter niet altijd. Je hebt een vrije geest die ongebonden wil zijn en risico’s wil nemen, maar je wordt hierin tegengehouden.
☵ Het Water als onderste kerntrigram:
je onderbewuste houdt je vooral ’s nachts bezig; overdag ziet het geen kans naar de oppervlakte te komen. Dromen zijn veelal de uitlaatklep. Emoties roeren zich, maar hun relevantie en betekenis zijn voor jou volstrekt onduidelijk.
☵ Het Water als bovenste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als onderste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als resonantietrigram:
Deze relatie wordt gekenmerkt door onduidelijkheid, angst of twijfels. Men reageert en speelt op de emotie, voor de ratio is geen plaats. Als irreële sentimenten de hoofdrol spelen kan de relatie diepe dalen kennen. De verhoudingen zijn over het algemeen moeizaam en men weet niet wat men aan elkaar heeft. Wantrouwen en onoprecht gedrag kan het gevolg zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☳De Donder: het Opwekkende
‘De Donder’ staat voor heftige energie, voor impulsen, harde actie en nieuwe ideeën. Hij staat voor een nieuw begin, ongeremdheid en spontaniteit. De Donder is kort maar hevig en symboliseert krachtige doorbraken die kort duren maar radicale gevolgen hebben. Het trigram Donder is snel, direct en onstuitbaar. Het is de plotselinge inspiratie, de intuïtieve gedachte, de nieuwe uitvinding. Donder werkt op korte termijn, is resoluut ongeacht de mogelijke consequenties. ‘Ik ben de schok die de slapende geest wakker schudt.’
• Wat het doet: initiëren, confronteren en zorgen voor absolute en radicale verandering. Snel handelen zonder omwegen. De grote lijnen uitzetten.
• Wat het laat zien: de ruwe schets, het raamwerk, de snelle ontwikkeling. De grote klapper die zorgt dat je in één keer binnen bent.
☳ De Donder als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderneem direct actie. Maak je ruwe plannen kenbaar. Laat je horen. De vuist op tafel. Maak een nieuwe start, kijk niet terug. Laat je inspireren door je omgeving. Wees resoluut, laat je niet leiden door mogelijke consequenties. Handel volgens je intuïtie.
• Wat het laat zien: onverwachte en schokkende veranderingen. Een omgeving die rebelleert, die de gevestigde orde omverwerpt.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Donder betekenen dat er in je omgeving grote en snelle veranderingen plaatsvinden. Je ziet omwentelingen en revoluties plaatsvinden, of zou deze graag zelf willen bewerkstelligen. Wat er nu gebeurt zou je graag radicaal willen omgooien. Kalme stappen zijn er nu niet bij. In het uiterste geval kan het betekenen dat je als een olifant door de porseleinkast dendert, en de gevolgen van je acties op lange termijn niet meer ziet.
☳ De Donder als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: schuif oude inzichten aan de kant. Vernieuw jezelf, laat het verleden los. Kijk vooruit, maak een nieuw begin en neem dit besluit zonder de verwachting dat er direct tot actie moet worden overgegaan. Hak die knoop door.
• Wat het laat zien: het wakker schuddende inzicht. Het zonlicht van de dageraad. Satori.
• Hoe je het uit: Donder als onderste trigram kan betekenen dat er grote omwentelingen in jezelf plaatsvinden. Je bent een wervelstorm van energie die alles wat je voor zeker aanneemt omverhaalt. Je staat voor een nieuwe periode in je leven, en wilt breken met oude gewoonten. In het uiterste geval kan het betekenen dat je jezelf aan het opblazen bent en bezig bent met zelfdestructie. Je wilt te snel verandering.
☳ De Donder als bovenste kerntrigram:
je voelt een stevige drang tot actie, tot presteren en vernieuwing, een nieuwe start, maar wordt hierin belemmerd. Je sterke intuïtie vindt geen ontvangst in je omgeving.
☳ De Donder als onderste kerntrigram:
je wordt gedreven door een primaire kracht: spontaniteit is je drijfveer, maar deze wordt belemmerd. Je wilt jezelf vernieuwen maar weet niet hoe.
☳ De Donder als bovenste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als onderste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als resonantietrigram:
Snel en heftig zijn passende woorden voor een relatie die wordt gekenmerkt door Donder. Men is niet zozeer bezig met de toekomst, eerder bepalen impulsiviteit en instinct hoe men met elkaar omgaat om sleur koste wat het kost te vermijden. Men heeft behoefte aan continue verandering en is niet altijd in staat om te zien of die verandering nu constructief of destructief is. Een relatie als deze loopt het gevaar van korte duur te zijn omdat de verwachtingen over en weer hooggespannen zijn. Vaak zijn deze relaties kort en krachtig.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
De waterput is er voor iedereen. Geen verbod keert zich tegen degenen die eruit willen putten. Hoevelen er ook komen, zij vinden wat ze nodig hebben; want de waterput is betrouwbaar. Hij heeft een bron en droogt niet uit. Daarom is hij voor het hele land een bron van heil. Zo is het ook met de werkelijk grote man, die onuitputtelijk rijk is aan innerlijk goed: hoe meer mensen uit hem putten, des te groter wordt zijn rijkdom.
九五:井冽,寒泉食。
Negen op de vijfde plaats betekent:
In de waterput is een heldere, koele bron
Waaruit men kan drinken.
Dat is een goede waterput, die op zijn bodem een bron van levend water heeft. Een man die zulke deugden bezit is een geboren redder en leider der mensen. Hij bezit het water des levens. Nochtans ontbreekt de toevoeging 'heil'. Bij de waterput komt het er vóór alles op aan dat het water gedronken wordt. Ook het beste water is voor de verfrissing der mensen niet meer dan een mogelijkheid, zolang het niet omhooggehaald is. Zo komt het er ook bij de leiders van de mensheid op aan dat men uit hun bron drinkt, hun woorden in praktijk brengt.
六四:井甃,无咎。
Zes op de vierde plaats betekent:
De waterput wordt met metselwerk bekleed. Geen blaam.
Als de waterput met metselwerk bekleed wordt, kan men hem intussen wel niet gebruiken, maar het werk is niet vergeefs: het heeft ten gevolge dat het water helder blijft. Zo zijn er ook in het leven perioden waarin men aan zichzelf moet werken. Gedurende die tijd kan men weliswaar niets voor anderen doen, maar het voordeel is dat men door innerlijke ontwikkeling zijn kracht en bekwaamheid vergroot en zodoende later des te meer presteert.
九三:井渫不食,为我心恻,可用汲,王明,并受其福。
Negen op de derde plaats betekent:
De waterput is schoongemaakt maar men drinkt er niet uit.
Dat is mijn harteleed;
Want men zou er uit kunnen putten.
Als de koning het zich bewust was,
Dan zou men gemeenschappelijk het geluk genieten.
Hier is sprake van een bekwaam man. Hij gelijkt op een schoongemaakte waterput, waarvan men het water zou kunnen drinken. Maar hij wordt niet gebruikt. Tot groot verdriet van de mensen die hem kennen. De wens bestaat dat de vorst het zal vernemen; dat zou voor alle betrokkenen een geluk zijn.
九二:井谷射鲋,瓮敝漏。
Negen op de tweede plaats betekent:
Bij het gat van de put schiet men vissen.
De kruik is gebroken en lekt.
Het water op zichzelf is helder. Maar men gebruikt het niet. Dientengevolge houden zich alleen nog vissen in de waterput op, en wie er komt komt alleen om vissen te vangen; maar de kruik is gebroken, zodat men de vissen er niet in kan bewaren.
Hier wordt de situatie geschilderd dat iemand op zichzelf wel een goede aanleg heeft, maar zijn gaven verwaarloost. Niemand bekommert zich om hem. Daardoor geraakt hij innerlijk aan lager wal. Hij geeft zich met minderwaardige mensen af en kan niets belangrijks meer presteren.
初六:井泥不食,旧井无禽。
In het begin een zes betekent:
Het slik van de waterput wordt niet gedronken.
Bij een oude waterput komen geen dieren.
Als iemand in drassig, laag land omzwerft, verzinkt zijn leven in de modder. Zo iemand verliest zijn betekenis voor de mensheid. Wie zichzelf weggooit, heeft ook geen aantrekkingskracht meer voor de anderen. Ten slotte bekommert niemand zich meer om hem.
Beneden is het hout, boven het water. Het hout gaat omlaag in de aarde om het water omhoog te halen. Het beeld is ontleend aan de oud-Chinese wip-waterput. Met het hout zijn niet de emmers bedoeld (die in oude tijden van klei werden gemaakt) maar de houten stang, waarvan de bewegingen het water uit de bron naar boven brachten. Het beeld duidt ook op de plantenwereld, die door haar wortels het water uit de aarde omhooghaalt. De put, waaruit men het water schept, wekt voorts de gedachte aan onuitputtelijke voedselvoorraden.
De volgorde:
Wie boven in het nauw gebracht wordt, zal zich omlaag wenden. Daarom is het volgende teken: de Waterput.
Vermengde tekens:
De Waterput betekent samenhang.
Bijgevoegde oordelen:
De Waterput toont het veld van het karakter. De waterput blijft op zijn plaats en heeft toch invloed op andere dingen. De waterput bewerkt het vermogen te onderscheiden, wat het juiste is.
De waterput blijft op zijn plaats. Hij heeft een vaste, onuitputtelijke basis; zo moet ook het karakter diepe fundamenten hebben en hecht verbonden zijn met het grondwater van het leven. De waterput zelf verandert niet, maar door het water, dat men uit hem put, oefent hij een vèrstrekkende invloed uit. De waterput toont het beeld van de rustige uitdeling van gaven aan allen die hem naderen; evenzo moet het karakter rustig en klaar zijn: dan zullen ook de denkbeelden over het goede en rechtvaardige duidelijk voor ogen staan.
Voorts heeft het hexagram betrekking op de voedselvoorziening, evenals de tekens nr. 5, Xu, het Wachten, nr, 27, Yi, de Mondhoeken, en nr. 50, Ding, de Spijspot. Het teken Waterput heeft betrekking op het voor de voeding benodigde water, als onmisbaar bestanddeel van het leven.
De beide kerntekens hebben een omhooggaande tendens. De woorden bij de afzonderlijke lijnen tonen dan ook een steeds verder gaande reiniging, en de situatie wordt steeds gunstiger, in tegenstelling tot het gevaar, dat in het oordeel over het geheel wordt aangeduid.
het Oordeel bij hexagram de Waterput Nis:
井:改邑不改井,无丧无得,往来井井。汔至,亦未繘井,羸其瓶,凶。
De Waterput.
Men kan wel de stad verleggen,
Maar de waterput niet.
Hij neemt niet af en neemt niet toe.
Zij komen en gaan en scheppen uit de waterput.
Als men het welwater bijna heeft bereikt,
Maar het touw net niet lang genoeg is,
Of als de kruik breekt, dan brengt dat ongeluk.
De hoofdsteden werden in het oude China soms verlegd, hetzij ter wille van een gunstiger ligging, hetzij bij de wisseling der dynastieën. De bouwstijl wisselde in de loop der eeuwen, maar de vorm van de waterput is vanaf oeroude tijden tot op de huidige dag dezelfde gebleven. Zo is de waterput het symbool van de maatschappelijke organisatie der mensheid in haar meest primitieve levensbehoeften, die onafhankelijk is van de politiek. De politieke structuur wisselt, de naties wisselen, maar het leven der mensen met zijn levenseisen blijft eeuwig hetzelfde. Daaraan valt niets te veranderen. Dat leven is ook onuitputtelijk. Het neemt toe noch af, en is er voor iedereen. Geslachten komen en gaan, en zij allen genieten het leven in zijn onuitputtelijke volheid.
Voor een goede staatkundige of maatschappelijke organisatie van de mensheid zijn echter twee dingen nodig. Ten eerste het afdalen tot de grondslagen van het leven. Alle oppervlakkigheid in de ordening van het leven, die de diepste levensbehoeften onbevredigd laat, is even onvolkomen als had men in het geheel geen pogingen tot ordening in het werk gesteld. Vervolgens is onachtzaamheid - waardoor de kruik breekt - uit den boze. Als bijvoorbeeld de militaire bescherming van een staat zozeer wordt overdreven dat er oorlogen door ontstaan waardoor de macht van de staat wordt vernietigd, dan staat dat gelijk met het 'breken van de kruik'. Ook op de enkeling is het hexagram van toepassing. Hoe verschillend de aanleg en de ontwikkeling der mensen ook mag zijn, de menselijke natuur is au fond bij iedereen hetzelfde. En ieder mens kan bij zijn vorming putten uit de oneindig rijke bron van de goddelijke natuur van het menselijk wezen. Maar ook hier dreigen twee gevaren: het kan zijn dat men bij zijn karaktervorming niet doordringt tot de eigenlijke wortel van het mensdom, maar in conventie blijft steken - zulk een halve beschaving is even erg als in het geheel geen - òf dat men plotseling ineenstort en de vorming van zijn karakter verder verwaarloost.
Commentaar op de beslissing:
巽乎水而上水,井;井养而不穷也。改邑不改井,乃以刚中也。汔至亦未繘井,未有功也。羸其瓶,是以凶也。
Indringen onder het water en omhoogbrengen van het water, dat is de Waterput. De waterput voedt en droogt niet op.
‘Men kan wel de stad verleggen, maar de waterput niet’; want centrale positie gaat gepaard met vastheid.
‘Als men het welwater bijna heeft bereikt, maar het touw net niet lang genoeg is’:
dan heeft men nog niets gepresteerd.
‘Als de kruik breekt’:
dat brengt ongeluk.
Men krijgt de indruk, dat de tekst in het begin van de Commentaar niet geheel compleet is. Van de essentiële betekenis is echter niets verloren gegaan. De eerste helft van het Oordeel heeft betrekking op het wezen van de waterput: het onveranderlijke te midden van verandering. Het bovenste trigram, Kan, duidt hierbij de waterput aan, en het onderste trigram, Xun, symboliseert een stad. De heer van het hexagram bevindt zich in het bovenste trigram, vandaar: geen verandering. De tweede helft van de tekst heeft betrekking op de gevaren bij het gebruik van de waterput. Het trigram Xun betekent een touw, het kernteken Li betekent een holle pot, het kernteken Dui betekent in stukken breken. Daardoor wordt het gevaar aangeduid, dat de kruik kan breken.
Een symbolische betekenis ligt nog in het hexagram opgesloten. Evenals het water in zijn onuitputtelijkheid een eerste levensvereiste is, zo is ook de ‘Weg der Koningen’, de goede regering, allereerste vereiste voor het leven van de staat. Plaats en tijd kunnen wisselen, maar de methodes om de menselijke samenleving te regelen, blijven steeds dezelfden. Wantoestanden ontstaan slechts dan, als het ontbreekt aan mensen, die deze ordening tot stand vermogen te brengen. Dit wordt gesymboliseerd door het breken van de kruik, voordat deze het water heeft bereikt.
het Beeld van hexagram de Waterput Nis:
木上有水,井;君子以劳民劝相。
Boven het hout is het water: het beeld van de Waterput.
Zo moedigt de edele het volk aan
En vermaant hij het, elkaar te helpen.
Onder is het trigram Xun - hout - daarboven het trigram Kan - water. Het hout zuigt het water naar boven. Gelijk het hout als organisme de werkzaamheid van de waterput nabootst, wat alle delen van de plant ten goede komt, zó ordent de edele de menselijke maatschappij, opdat ze als een plantenorganisme ten bate van het geheel in elkaar grijpt.
⊗De basistrigrammen
Een hexagram bevat veel informatie. De meest aan de oppervlakte liggende informatie vinden we als we een hexagram in twee stukjes van elk drie lijnen opdelen; we zien dan de twee zogenaamde ‘trigrammen’ waar het hexagram uit bestaat. Er is een bovenste trigram en een onderste trigram: het bovenste basistrigram vertelt iets over je omgeving in relatie tot je situatie; deze gaat vaak over alles buiten jou.
Het onderste basistrigram stelt jou voor, de vraagsteller, en vertelt iets over jezelf en je eigen houding. Mocht de vraag over iets of iemand anders gaan, dan is het onderste trigram die ander en het bovenste trigram alles buiten die ander, bijvoorbeeld een beoogde zakenpartner of een doel dat bereikt wil worden. Ook staan de twee basistrigrammen tot elkaar als oorzaak en gevolg – het onderste trigram is dan de oorzaak, het bovenste het gevolg.
De waarde van de acht trigrammen kan moeilijk onderschat worden. Ze zijn het fundament van de Yijing, en in de huidige indeling van het boek lijkt de volgorde van de hexagrammen dan ook op geheimzinnige wijze bepaald te worden door de trigrammen waaruit de hexagrammen zijn opgebouwd. Samen met de leer van de Vijf Fasen vormen de acht trigrammen de belangrijkste kern van het Chinese gedachtegoed. Ze worden toegepast bij feng shui (de eeuwenoude leer voor de plaatsing van huis en graf), bij verschillende vormen van Chinese astrologie, de traditionele Chinese geneeskunde, en er is zelfs een vorm van verdedigingskunst, Baguazhang, die geheel is afgestemd op de acht trigrammen. Wie zich gaat verdiepen in de Chinese filosofie zal altijd de acht trigrammen en hun associaties tegenkomen. Ze worden gekoppeld aan de acht windrichtingen, aan lichaamsdelen, getallen, landkenmerken, geur, kleur en smaak, kortom, ze vormen een belangrijke bron voor het systematiseren van vele dingen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗De kerntrigrammen
De kerntrigrammen zijn de pit of de wortel van het hexagram; deze zitten dan ook als zodanig verborgen in het binnenste van het hexagram:
Het onderste kerntrigram wordt gevormd door de 2de, 3de en 4de lijn, het bovenste kerntrigram wordt gevormd door de 3de, 4de en 5de lijn (altijd van onderaf geteld). Zij overlappen elkaar.
De betekenis van de kerntrigrammen
De eigenschappen en symboliek van de trigrammen zijn hier niet anders dan zoals bij de basistrigrammen besproken. Zij geven nu echter aan wat vóór de huidige situatie heeft plaatsgevonden. Kerntrigrammen
wijzen aan welk zaadje heeft geleid tot de tegenwoordige toestand. Ook duiden ze aan wat er op onbewuste niveaus speelt: wensen, verlangens, angsten die niet worden uitgesproken. Het bovenste kerntrigram
geeft aan wat onbewust leeft en graag naar buiten wil komen, het onderste kerntrigram geeft aan wat diep onbewust leeft en niet graag naar buiten wil komen. Vooral dit laatste is belangrijk, het vormt in
veel gevallen de motor achter ons doen en laten.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗Omhullende trigrammen
In veel beschrijvingen is er sprake van trigrammen waarvan de kwaliteiten ‘niet voltooid’ worden, of ‘beperkt’ of ‘belemmerd’ worden: een andere factor heeft invloed op het trigram waardoor dit zijn eigenschappen niet goed kan laten zien. Wát het trigram beïnvloedt kunnen we zien door te kijken naar de lijnen die om het kerntrigram heen zitten. Deze lijnen creëren een ander trigram wat het kerntrigram omhult en zo belemmert dat het kerntrigram zich kan uiten.
Dit ‘omhullende trigram’ wordt in het Chinees het baoti genoemd, de omhullende structuur, en de toepassing ervan komt vermoedelijk uit de koker van Lin Li (1120-1190). Zelf zegt Lin over de baoti: ‘Dit “omhullen” betekent dat het in staat is leven te geven, geboren te laten worden; “omhullen” en “leven geven” is eigenlijk één betekenis.’ (Het karakter bao包 ‘omhullen’ stelde oorspronkelijk een foetus in de baarmoeder voor, vandaar de verbinding tussen ‘omhullen’ en ‘leven schenken’.) De twee baoti-trigrammen beschermen de kerntrigrammen en zorgen er tegelijkertijd voor dat deze zich niet kunnen uiten, zich niet in volwassenheid kunnen tonen, omdat ze nog niet volgroeid zijn.
Er zitten twee baoti-trigrammen in het hexagram: een onderste omhullend trigram en een bovenste omhullend trigram. Ze zijn als volgt te vinden in een hexagram:
Dit hexagram heeft als onderste kerntrigram Wind ☴. De lijnen rondom dit kerntrigram vormen het trigram Water ☵. Water omhult zo het trigram Wind. Anders gezegd: Water zorgt ervoor dat de kwaliteiten van Wind verborgen blijven of zich niet kunnen manifesteren. Communiceren, resultaat bereiken op lange termijn, niet opgeven maar consequent doorgaan, nieuwsgierig durven zijn enzovoort worden belemmerd door onzekerheid, angsten, geen grip krijgen op de situatie, het gevoel mee te moeten stromen in een onduidelijke koers die niet een vastomlijnd doel heeft.
Het bovenste kerntrigram wordt op dezelfde manier omhuld door een ander trigram. In ditzelfde hexagram als hierboven is het bovenste kerntrigram Hemel ☰. Dit wordt omhuld, verborgen of belemmerd door het trigram Aarde ☷. Zo ontstaat het beeld van vernieuwing, creativiteit en scheppende kracht, leiderschap en een doelgerichte focus die worden belemmerd door passiviteit, een afwachtende houding, en in het ergste geval door lijdzaamheid. Een wilskrachtige leider die zijn plannen niet kan uitvoeren doordat het volk hem tegenwerkt.
In bovengenoemd voorbeeld zien we in totaal zes verschillende trigrammen: We hebben de basistrigrammen Berg ☶ en Meer ☱, de kerntrigrammen Wind ☴ en Hemel ☰, en de baoti, de omhullende trigrammen Water ☵ en Aarde ☷. Het kan echter ook gebeuren dat een trigram vaker voorkomt in het hexagram, en dat heeft interessante consequenties.
Bij dit hexagram zien we als onderste kerntrigram het trigram Donder ☳. Daaromheen zit als baoti het trigram Wind ☴. Donder zit dan opgesloten in Wind: vernieuwing, een nieuwe start en snelle voortgang (Donder) worden belemmerd, tegengehouden of beschermd door een houding van ‘rustig aan dan breekt het lijntje niet’, kleine stapjes en focus op details; veel communicatie maar weinig concreet resultaat (Wind). Op deze manier zorgt Wind ervoor dat spontaniteit en zelfvernieuwing geen kans krijgen. Maar dit omhullende trigram Wind zien we ook terug als bovenste basistrigram – het trigram dat vaak de tegenpartij of de omgeving symboliseert. Het bovenste basistrigram is hier tevens het belemmerende trigram, oftewel: het is de tegenpartij, de omgeving die in dit geval de vernieuwing en een concrete doorbraak tegenhoudt.
Dat met de baoti diepzinnige inzichten kunnen worden verkregen zien we met hexagram 37. Dit hexagram heeft als onderste basistrigram Vuur ☲. Het heeft ook Vuur als bovenste kerntrigram. Dit kerntrigram wordt op zijn beurt weer ingepakt door trigram Vuur. Als we het onderste trigram zien als de vraagsteller, die dus Vuur is, dan ontstaat de gedachte aan iemand die een heldere visie heeft, een goed beeld van de ontwikkelingen bezit, maar dit niet kan uiten. Hij wordt hierin belemmerd, maar de belemmerende factor is hijzelf: hij hecht zozeer aan zijn eigen visie dat hij niet meer objectief de waarde ervan kan beoordelen. Hij wil dat zijn visie zuiver blijft en niet wordt aangetast door indringende invloeden van buitenaf (het bovenste basistrigram Wind ☴). Daarom kiest hij ervoor zijn visie te beschermen door deze voor zichzelf te houden.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☰De Hemel: het Scheppende
Het trigram ‘De Hemel’ bestaat volledig uit drie hele lijnen. Deze hele lijnen staan voor het Yang-principe in het universum. Yang is actie, beweging, iets doen. Ook staat het voor het geestelijke, het ontastbare, en het lichte. Het is de vader van alle acht trigrammen, en duidt zo op het mannelijke, leidende principe. Het betekent geven, naar buiten treden, de leiding nemen, actie ondernemen. Hemel is de creatieve, initiërende kracht in ons universum. Het is de intentie, het idee, de wil en doelgerichtheid. Het is de ultieme Yang-kracht, de sturende, richtingbepalende werking in je leven. ‘Laat mij de onzichtbare maar leidende intentie zijn.’
• Wat het doet: actief inzetten, doelbewust en krachtig besluiten nemen, focussen, leiding nemen.
• Wat het laat zien: het lichte, hogere, onzichtbare en ontastbare, spirit, leiderschap, het sterke, onuitputbare.
☰ De Hemel als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: neem de leiding in je situatie. Geef sturing aan anderen, zet jezelf doelbewust in om je gekozen doel te bereiken. Focus je op externe factoren die leiding nodig hebben. Maak je intentie en ideeën duidelijk. Treed krachtig en sterk op.
• Wat het laat zien: mannelijke dominantie buiten jou, een wilskrachtige persoon of omgeving, een door ratio gedreven externe factor die wil sturen. Een vaderfiguur.
• Hoe je het uit: Hemel als bovenste trigram kan betekenen dat je plannen wilt uitvoeren; je hebt ideeën en wilt iets opzetten dat erkenning in je omgeving, en wellicht in de maatschappij geeft. Je wilt geestelijke waarden uitdragen in de wereld. Je wilt iets betekenen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je drammerig bent, en koppig.
☰ De Hemel als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: vind je innerlijke drijfveer. Focus op je intentie, je motivatie en je doel. Richt je op je innerlijke kracht die alles in beweging zet, de onzichtbare energie die zorgt dat de dingen lopen volgens jouw plan. Gebruik je hoofd, je intellect. Wees innerlijk sterk.
• Wat het laat zien: innerlijke kracht, rationaliteit en focus op aspecten in jezelf. Leiding nemen over jezelf, de spiritualiteit achter je handelen.
• Hoe je het uit: een innerlijke kracht die je zelfverzekerd en beslist maakt. Je hebt energie in je, maar voelt niet direct de behoefte daar concreet iets mee te doen. Het is je drijfveer, je motivatie. Je bent je eigen leider, en onafhankelijk van anderen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je egoïstisch bent, en een binnenvetter.
☰ De Hemel als bovenste kerntrigram:
er is een drang om als leider op te treden of om de eigen creativiteit te laten zien. Je hebt ideeën die je wilt verwezenlijken, maar ze blijven in de conceptfase.
☰ De Hemel als onderste kerntrigram:
er is een sterke vaderbinding, of binding met het vaderlijke. De inspiratie die je van binnen voelt kan niet benut worden. Je hebt een richting maar geen doel.
☰ De Hemel als bovenste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als onderste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als resonantietrigram:
De relatie kenmerkt zich door, of heeft behoefte aan, een gemeenschappelijk doel en focus. De neuzen staan dezelfde kant op, er is een gedreven actie en motivatie om de relatie en het gekozen doel succesvol te laten zijn. Het risico bestaat dat er te veel in concepten wordt gedacht en er niets concreet wordt bereikt. Ook kan de relatie een sterk mannelijk of zakelijk karakter hebben.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☷De Aarde: het Ontvangende
Het trigram ‘De Aarde’ bestaat in zijn geheel uit gebroken lijnen, Yin-lijnen. Yin staat voor het ontvankelijke, het openstaan, het passieve, het volgen. Het staat voor het tastbare, het concrete, het donkere en zware. Het is de moeder van alle trigrammen, en duidt zo op het voedende, verzorgende principe. Het betekent in- casseren, volgen, stilstaan, ervaren. Het trigram Aarde is de uitvoerende macht. Het maakt zaken concreet en zichtbaar, het zet intentie om in daden en resultaat. Aarde staat voor materie, de stof waar je mee kunt werken en die je kunt vormgeven. Ze is in aard passief, maar gaat aan de slag met de juiste input. ‘Geef mij je ideeën en ik laat ze groeien tot wasdom.’
• Wat het doet: ontvangen, voeden, verzorgen en ruimte geven. Concretiseren, tastbaar maken. De leiding volgen, plannen uitvoeren met het oog op het gewenste resultaat.
• Wat het laat zien: een open karakter, het onbewerkte veld met potentie, sterke arbeid die zich tomeloos inzet voor het grote geheel. Dienstbaarheid, de moeder.
☷ De Aarde als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel je open op, wees ontvankelijk voor de noden in je omgeving en verzorg deze. Stel je dienstbaar op zonder verwachtingen of oordelen te hebben over de voor je liggende arbeid. Zorg dat het werk wordt gedaan.
• Wat het laat zien: groei door de juiste voeding. Wei wu wei – doen door niets te doen: een omgeving die vanzelf vanuit openheid kan groeien naar het gewenste eindresultaat.
• Hoe je het uit: Aarde als bovenste trigram kan betekenen dat je je openstelt voor invloeden van buitenaf. Je wilt de buitenwereld ervaren, meemaken zonder die zelf te sturen. Je wilt hulpvaardig zijn, anderen ondersteunen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je passief bent, je te veel laat leiden door je omgeving en wordt gebruikt door anderen.
☷ De Aarde als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: sta open voor je innerlijke groei. Geef je eigen ideeën en intenties de ruimte om concreet te worden. Verzorg jezelf, sta open voor je eigen behoeften en richt je op de mogelijkheden die je hebt om ideeën en intenties ten uitvoer te brengen. Beantwoord innerlijke vragen zonder twijfel of oordeel.
• Wat het laat zien: de voedende ruimte in jezelf, de innerlijke moeder, je kracht om te verzorgen en vorm te geven, dienstbaar maar niet lijdzaam.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Aarde betekenen dat je openstaat voor alles wat er in jezelf leeft, zonder grenzen of voorwaarden. Je accepteert je eigen karakter, emoties en handelingen zonder oordeel. Je hebt een rustige houding en hebt geen behoefte om iets te ondernemen, je laat het liever op je afkomen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je slaaf bent van je eigen emoties, en je te veel laat leiden door je passieve kant.
☷ De Aarde als bovenste kerntrigram:
je wilt openstaan voor je omgeving, maar weet niet goed hoe je dit moet uiten. Verzorgende kwaliteiten worden niet ingezet, het concretiseren van eerdere plannen wordt niet gerealiseerd. De ruimte die er is voor groei wordt niet benut.
☷ De Aarde als onderste kerntrigram:
er is een sterke moederbinding, of binding met het moederlijke. Je voelt een leegte vanbinnen, een holte die zich wil opvullen. Je ervaart een passiviteit en doelloosheid en ziet geen mogelijkheden om dit op te lossen.
☷ De Aarde als bovenste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als onderste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als resonantietrigram:
Beide partijen hebben een open houding naar elkaar toe en willen elkaar ondersteunen. Ze hebben oog voor elkaars behoeften, en willen hier wederzijds in voorzien. Productie, concreet resultaat is een gemeenschappelijk belang. Er is kans dat beide partijen een passief-afwachtende houding laten zien, waardoor het beoogde resultaat niet van de grond komt. Men verwacht over en weer dat de ander wel het initiatief zal nemen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☱Het Meer: het Vrolijke
Het trigram ‘Het Meer’ staat voor het vrolijke, de ontspanning, de positieve kijk op het leven, onbezorgdheid. Het staat voor creativiteit die voortkomt uit beschouwing. Het betekent de diepere gevoelens, de innerlijke bron waaruit wordt geput om zin aan je leven te geven. Het staat voor onconventionele middelen, magie en religieuze bezinning. Het Meer kan door positieve energie een overheersend negativisme doorbreken. ‘Ik ben de positieve kracht die zin geeft aan jouw levensbestemming.’
• Wat het doet: opgeruimd en zorgeloos de wereld tegemoet tre- den, niet belemmerd door verantwoordelijkheden of verplichtingen. Het trigram Meer zorgt dat de dingen plezierig zijn. Het laat zich niet beïnvloeden door negatieve elementen, waardoor deze elementen vanuit machteloosheid zullen oplossen. Het Meer is wars van regels en conventies; het doet dat wat nodig is om de eigen innerlijke Zin te bereiken, ongeacht voorgeschreven structuren en verwachtingen.
• Wat het laat zien: de schoonheid in het bestaan, het vrolijke, plezierige en de voldoening die in elke situatie te bereiken valt. De ongebaande paden van een vrije geest.
☱ Het Meer als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: positieve inzet en tevens diezelfde positiviteit vinden buiten jezelf. Wees eigengereid, maar zonder te kwetsen. Wees een voorbeeld waar anderen zich aan kunnen spiegelen.
• Wat het laat zien: de opening in de muur, de poëzie van het universele ritme, onbezorgde naïviteit in de omgang met je omgeving. Onbevangenheid die niet neergeslagen kan worden.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het Meer betekenen dat je een positieve kijk hebt op de wereld en op je situatie. Je maakt je niet werkelijk zorgen, en je wilt je onbezorgdheid graag delen met anderen. Je bent openhartig, je maakt van je hart geen moordkuil. Je bent een spiegel voor je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je kinderlijk naïef bent, je niets aantrekt van je omgeving, en werkelijke problemen niet onder ogen durft te zien.
☱ Het Meer als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: innerlijke tevredenheid. Wees je eigen bron van inspiratie en onbezorgdheid. Durf buiten je ingebouwde structuren te kijken. Focus je op onverwachte mogelijkheden die je normaliter niet snel zou benutten.
• Wat het laat zien: je innerlijke bron, de onuitputtelijke positieve kracht van je diepste wezen. De spiegel van je ziel, je unieke persoonlijkheid als drager van je kwaliteiten.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan het Meer betekenen dat je een rijk innerlijk leven hebt. Je bent je bewust van je gevoelens en wat ze voor je betekenen. Je hebt veel zelfvertrouwen en maakt je geen zorgen over de toekomst. Je gevoelens zijn je inspiratie, maar je loopt hier niet mee te koop. In het uiterste geval verdrink je in je eigen gevoelswereld en kunnen depressiviteit en ontkenning van je zwakkere kant het gevolg zijn.
☱ Het Meer als bovenste kerntrigram:
er is een positief-naïeve kant die naar buiten wil. Het kind in jezelf wil gezien worden. Je hebt de behoefte om je niet te conformeren aan de verwachtingen van anderen.
☱ Het Meer als onderste kerntrigram:
de positieve kant van je karakter is weggestopt. Je wordt onzeker van je eigen optimisme en je vraagt je wellicht af of het gerechtvaardigd is. Je bron wordt niet gevoed – je innerlijke Meer wordt geblokkeerd.
☱ Het Meer als bovenste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als onderste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als resonantietrigram:
In deze relatie is er ruimte voor luchtigheid, het mag niet te zwaar of serieus worden. De relatie kenmerkt zich door een positieve sfeer. Plezier en zingeving zijn belangrijke onderdelen die de relatie in stand houden. Keerzijde is dat verantwoordelijkheden worden ontweken en dat belangrijke of moeilijke taken en beslissingen over en weer worden teruggespeeld.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☲Het Vuur: het Zich-Hechtende
Het trigram ‘Het Vuur’ staat voor het licht, de waarheid. Het is dat wat de leugen ontmaskert en de duisternis verdrijft. Het betekent het aangaan van verbintenissen; je samenvoegen met iets of iemand anders. Het Vuur staat voor zoeken naar houvast, dat wat betekenis aan je leven kan geven. Het trigram Vuur is warmte, helderheid en inzicht. De eigen waarheid als zekerheid waar men aan hecht. Vuur gaat relaties aan en klampt zich vast aan dat wat het voedt. ‘Ik ben het licht dat laat zien waar jij aan hecht.’
• Wat het doet: verbinden, benutten, transformeren en terugbrengen tot de essentie. De waarheid aan het licht brengen. Commitment. Zo beschermt het Vuur de kleine vonk die anders zou uitdoven.
• Wat het laat zien: de werkelijkheid zoals die is. Het belang van verbintenissen. Het openbaart dat wat in essentie nodig is.
☲ Het Vuur als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: laat je eigen waarheid zien. Wees betrokken, durf je te hechten aan dat wat transformaties teweeg kan brengen. Vertrouw op je eigen inzichten.
• Wat het laat zien: je afhankelijkheid tot je omgeving, iets buiten jezelf wat jou kan voeden zodat jij warmte terug kunt geven.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Vuur betekenen dat je waarde hecht aan de mening van anderen. Je vindt het belangrijk onrecht te bestrijden en je eigen visie hierop aan anderen te vertellen. Je voelt je thuis in groepen, en werkt graag samen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je opdringerig bent, en bezitterig.
☲ Het Vuur als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je eigen waarheid onder ogen: verbind je aan dat wat jou als unieke persoon definieert en laat dit je drijfveer zijn. Wees je bewust van je innerlijke vuur, je passie.
• Wat het laat zien: de voedingsbron waar je vuurtje op brandt. Je verdedigingsmechanisme om je zachte kanten te beschermen. Je hart.
• Hoe je het uit: Vuur als onderste trigram kan betekenen dat je op zoek bent naar de waarheid in jezelf, in plaats van in je omgeving. Je eigen normen en waarden zijn belangrijker voor je dan die van de maatschappij. Je hecht aan principes, en hebt een rationele inslag. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je eigen principes als enige en juiste waarheid ziet, en niet openstaat voor de waarheid van anderen, of dat je te zeer hecht aan je eigen geweten.
☲ Het Vuur als bovenste kerntrigram:
je eigen inzichten komen niet naar buiten. Je hebt visie, maar ziet geen mogelijkheden om deze te delen. De waarheid zit vanbinnen, maar wil daar niet blijven. Je bent bang je te hechten, te verbinden aan dat buiten jouzelf wat je kan voeden.
☲ Het Vuur als onderste kerntrigram:
je koestert je eigen waarheid en inzichten als een kostbare schat. De waarde ervan voor de wereld is nog niet tot je doorgedrongen. Je innerlijk Vuur kan niet groeien.
☲ Het Vuur als bovenste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als onderste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als resonantietrigram:
Vuur is bij uitstek hét trigram van relaties. Een kenmerk van deze relatie is dat de verbinding tussen beide partijen zeer sterk is. Men voedt elkaar, maar het gevaar bestaat dat de een niet zonder de ander kan, waardoor de relatie een obsessief of verslavend karakter krijgt. Men kan elkaar dan niet meer als individuele persoon zien.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☴De Wind: het Zachtmoedige
Het trigram ‘De Wind’ staat voor nieuwsgierigheid en buigzaamheid. Het betekent doorzettingsvermogen vanuit zachtmoedigheid, en meegaandheid zonder je eigen principes geweld aan te doen. De Wind staat voor grondigheid, uitwisseling en communicatie. Het trigram heeft ook wel als naam ‘Het Hout’. De Wind symboliseert een zachte, indringende kracht die continu doorgaat en niet opgeeft. Kleine stapjes zonder haast. Hij is nieuwsgierig en kent geen grenzen. De Wind is onzichtbaar aanwezig en zorgt voor resultaat dat beklijft op lange termijn. De Wind draagt uit, egaliseert, creëert balans en evenwicht. ‘Ik ben de wortels van de boom die door volharding de hardste steen weten te breken.’
• Wat het doet: communiceren, lange reizen maken, zachte, bijna onmerkbare invloed uitoefenen. Op de achtergrond werkzaam zijn. Doorgaan, niet opgeven.
• Wat het laat zien: de details. Ontelbare stapjes die op zichzelf bekeken onbeduidend lijken, maar langzaam toewerken naar iets groots en blijvends. Het Vlindereffect. (Het Vlindereffect gaat uit van het idee dat een kleine, ogenschijnlijk onbeduidende factor (zoals de minieme luchtverplaatsing door vlindervleugels) op plaats A grote gevolgen heeft (bijv. een orkaan) voor een kilometers verder gelegen plaats B.)
☴ De Wind als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: concentreer je op kleine stapjes en op details. Werk op de lange termijn. Zorg voor een stappenplan dat je nauwkeurig tot op de letter kunt volgen. Communiceer; oefen op een onopvallende manier je invloed uit en zorg zo voor balans in je omgeving. Toon wilskracht. Zet de puntjes op de i.
• Wat het laat zien: ogenschijnlijk onbeduidende invloeden van buitenaf die uiteindelijk een blijvend en onomkeerbaar effect hebben. Onophoudelijke zachtmoedigheid zonder bijbedoelingen. Erosie die de hoogste bergen kan doen slijten.
• Hoe je het uit: de Wind als bovenste trigram kan betekenen dat je nieuwsgierig bent, en graag op de hoogte wilt blijven van wat er in je omgeving gebeurt. Je hebt behoefte aan uitwisseling, en bent op zoek naar evenwicht. Je hebt meer behoefte aan details dan aan de grote lijnen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je pietluttig bent en louter kijkt naar kennis zelf dan naar de waarde ervan.
☴ De Wind als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderwerp jezelf aan een nauwkeurig zelfonderzoek. Wees nieuwsgierig naar je eigen motivaties; creëer een innerlijke dialoog. Wees geduldig en standvastig. Geef niet op. Vraag jezelf af hoe je je eigen karakter bestendigheid kunt geven zonder het geweld aan te doen.
• Wat het laat zien: de kracht om vol te houden en je niet door tegenslagen te laten ontmoedigen. Zachtmoedigheid jegens je eigen kunnen en beperkingen. De continue zoektocht naar balans in jezelf.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Wind betekenen dat je jezelf aan een grondig zelfonderzoek onderwerpt. Je bent op zoek naar de oorzaken die je hebben gemaakt tot wat je nu bent. Het ‘waarom’ is nu belangrijk voor je. Je zet door tot je de antwoorden hebt die je verlangt. In het uiterste geval kan het betekenen dat je meer kijkt naar de afzonderlijke delen van je wezen en je situatie dan naar het geheel. Ook kan het duiden op besluiteloosheid.
☴ De Wind als bovenste kerntrigram:
je voelt de behoefte om te communiceren, maar weet je nog niet goed te uiten. Je wil kleine stapjes doen en op lange termijn een bestendig resultaat neerzetten, maar andere factoren belemmeren dit.
☴ De Wind als onderste kerntrigram:
je mist een innerlijke dialoog, en bent niet in staat voors en tegens evenwichtig tegen elkaar af te zetten. Besluiteloosheid is het gevolg.
☴ De Wind als bovenste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als onderste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als resonantietrigram:
De relatie is zachtmoedig – harde woorden zullen er niet snel vallen. Communicatie is zeer belangrijk, er wordt gekeken naar de kleine dingen, de details. Men streeft naar een langdurige relatie die nog jaren kan standhouden. Er kan wel een neiging zijn om muggenzifterig te worden en het overzicht op het geheel te verliezen. Men ziet dan door de bomen het bos niet meer.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☶De Berg: het Stilhouden
Het trigram ‘De Berg’ staat voor rust, naar binnen keren en meditatie. Het betekent terugkijken naar wat is geweest, afronden, stopzetten en tegenhouden. De Berg geeft houvast, is concreet, neemt duidelijk stelling en staat voor een vastomlijnd standpunt. De Berg is de grote grenzensteller. Hij zet processen stil, stopt vooruitgang en conserveert dat wat er reeds is. Hij is stil, introvert en onwrikbaar in zijn besluiten. Hij houdt vast aan dat wat hij kent en zal zorgen dat dat niet verandert. ‘Ik maak af wat anderen zijn begonnen.’
• Wat het doet: terugkijken, evalueren en contempleren. Afstand nemen en behouden wat eerder is ontstaan. Afronden, voorbereiden op een nieuwe start.
• Wat het laat zien: een grens, een mijlpaal. Een koelkast waarin alles blijft zoals het is. Een besloten ruimte die rust geeft en rust uitstraalt.
☶ De Berg als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel grenzen. Wees onwrikbaar, laat je niet van je stuk brengen. Houd vast aan dat wat je hebt en bescherm dat, zorg dat het niet wordt aangetast. Wees betrouwbaar en duidelijk. Rond het af.
• Wat het laat zien: een onverzettelijke macht waar je niet omheen kunt. Betrouwbaarheid die zich niet laat beïnvloeden door grillen of de waan van de dag. Een zekerheid waar je op kunt bouwen. Een gesloten en conservatieve moloch.
• Hoe je het uit: de Berg als bovenste trigram kan betekenen dat je omgeving je houvast is. Je bent praktisch ingesteld, meer een doener dan een denker, en gericht op resultaat. Je hebt één doel voor ogen en richt je daar volledig op, iets belangrijkers is er niet. Je bent standvastig en resoluut. Ook aan je omgeving maak je duidelijk wat je wilt bereiken. In het uiterste geval kan het betekenen dat je koppig bent, en meer gericht op het doel dan op de gevolgen ervan.
☶ De Berg als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: keer naar binnen, sluit je af voor invloeden van buitenaf. Zet een punt achter lopende en slepende processen in jezelf, rond deze af op een manier die je rust geeft.
• Wat het laat zien: innerlijke rust. De zekerheid van een stabiel gemoed. De begrenzingen waarbinnen je geest met zelfvertrouwen kan functioneren.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Berg betekenen dat je behoefte hebt aan rust, aan meditatie en beschouwing. Je bent gericht op je eigen processen en niet op die van je omgeving. Je zoekt houvast in je eigen waarden en probeert je eigen zekerheden te ontdekken. Je wilt dit zelf doen, zonder hulp van anderen. In jezelf gekeerd heb je geen behoefte aan inmenging van je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je volledig afzondert, en geen oog meer hebt voor de wisselwerking tussen jou en je omgeving.
☶ De Berg als bovenste kerntrigram:
je zoekt een stiltepunt in jezelf dat je helpt om te gaan met je dagelijkse bezigheden. Je hebt een sterk meditatieve aanleg, maar wordt hierin tegengehouden. Je standvastigheid en betrouwbare instelling worden niet gezien.
☶ De Berg ls onderste kerntrigram:
je voelt je alsof je een groot geheim in je draagt dat beschermd moet worden. Dit is je houvast, maar je voelt de dreiging van andere factoren die je innerlijke zekerheid beïnvloeden.
☶ De Berg als bovenste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als onderste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als resonantietrigram:
Een verhouding die wordt gekenmerkt door het trigram Berg bevat een sterke mate van individualiteit. De beide partijen zijn sterk op zichzelf gericht en wederzijds moeilijk benaderbaar. Contact wordt wellicht vermeden, toch heeft ieder een hoge mate van vertrouwen in de ander. Het risico bestaat dat door starheid en conservatisme de relatie niet kan groeien. Veranderingen binnen de relatie kunnen een strijdpunt zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☵Het Water: het Onpeilbare
Het trigram ‘Het stromende Water’ symboliseert het diepe, het onbewuste. Het staat voor dat wat verborgen is en zich niet makkelijk laat vinden. Je angsten, je twijfels en onzekerheden worden weergegeven door dit trigram. Het betekent risico’s nemen, gevaar, en krachten die onder de oppervlakte aan het werk zijn. Het trigram Water is het gevoelstrigram. Hoe het stroomt heeft het niet in de hand, dit wordt door andere factoren buiten Water om bepaald. Waar het uitkomt is onzeker, hoe het pad gaat worden staat niet bij voorbaat vast. Het stromende Water staat voor emotie, meestromen zonder vastomlijnd doel. ‘Ik ben de grillige duistere weg waarvan de reis boven het uiteindelijke doel uitstijgt.’
• Wat het doet: stromen zonder doel, de diepte opzoeken, grenzen verkennen en benutten zonder eroverheen te gaan, risico’s nemen. Angsten doorvoelen en doorleven zonder erdoor beheerst te worden.
• Wat het laat zien: onzekerheid door en met een emotionele binding. Beperkingen door externe factoren die belemmeren maar niet verhinderen. De zekerheid dat ook onzekerheid je kan brengen waar je zijn moet.
☵ Het Water als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: verzet je niet tegen grenzen en beperkingen die je worden opgelegd. Volg binnen de grenzen je eigen weg zonder je te bekommeren om een uiteindelijke bestemming. Accepteer dat de grillige en onzekere omstandigheden niet logisch te beredeneren zijn. Het pad dat je nu volgt doet een beroep op je vermogen om zekerheden los te laten.
• Wat het laat zien: onbetrouwbare elementen buiten jezelf waar je wil geen vat op heeft. Een situatie die onvoorspelbaar verandert. Patronen die pas zichtbaar worden als ontwikkelingen hun loop hebben gevolgd.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het aangeven dat er iets in je omgeving is, in ieder geval buiten jou, dat je onzeker maakt. Je wordt beïnvloedt door gebeurtenissen die je emotioneel raken, je betrokkenheid is groot. Je wordt voor situaties gesteld waarin van je wordt verwacht dat je keuzes maakt, terwijl de keuzes wellicht voor jou niet altijd duidelijk zijn. In het uiterste geval kan het betekenen dat door invloeden van buitenaf je beslissingsvaardigheid wordt aangetast, en je de omgeving als bedreigend ervaart.
☵ Het Water als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je angsten, twijfels en onzekerheden onder ogen. Zorg dat je emoties vrijelijk kunnen stromen. Vind de innerlijke reis die noch doel noch einde heeft, maar een essentieel onderdeel is van je wezen.
• Wat het laat zien: het onbewuste en onbenoembare gedeelte van je ziel. Het vormloze dat zich aanpast aan de grenzen van hetgevormde karakter.
• Hoe het zich uit: het Water als onderste trigram kan aangeven
dat je twijfelt over de weg die je wilt gaan en over het doel dat je wilt bereiken. Je wordt beïnvloed door gevoelens waarvan je de oorsprong niet weet en bent onzeker over je eigen motivaties. In het uiterste geval kan het betekenen dat je depressief bent, en geen mogelijkheden ziet om te bereiken wat je wilt.
☵ Het Water als bovenste kerntrigram:
je hebt angsten of twijfels die af en toe aan de oppervlakte komen. Je omgeving ziet het echter niet altijd. Je hebt een vrije geest die ongebonden wil zijn en risico’s wil nemen, maar je wordt hierin tegengehouden.
☵ Het Water als onderste kerntrigram:
je onderbewuste houdt je vooral ’s nachts bezig; overdag ziet het geen kans naar de oppervlakte te komen. Dromen zijn veelal de uitlaatklep. Emoties roeren zich, maar hun relevantie en betekenis zijn voor jou volstrekt onduidelijk.
☵ Het Water als bovenste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als onderste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als resonantietrigram:
Deze relatie wordt gekenmerkt door onduidelijkheid, angst of twijfels. Men reageert en speelt op de emotie, voor de ratio is geen plaats. Als irreële sentimenten de hoofdrol spelen kan de relatie diepe dalen kennen. De verhoudingen zijn over het algemeen moeizaam en men weet niet wat men aan elkaar heeft. Wantrouwen en onoprecht gedrag kan het gevolg zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☳De Donder: het Opwekkende
‘De Donder’ staat voor heftige energie, voor impulsen, harde actie en nieuwe ideeën. Hij staat voor een nieuw begin, ongeremdheid en spontaniteit. De Donder is kort maar hevig en symboliseert krachtige doorbraken die kort duren maar radicale gevolgen hebben. Het trigram Donder is snel, direct en onstuitbaar. Het is de plotselinge inspiratie, de intuïtieve gedachte, de nieuwe uitvinding. Donder werkt op korte termijn, is resoluut ongeacht de mogelijke consequenties. ‘Ik ben de schok die de slapende geest wakker schudt.’
• Wat het doet: initiëren, confronteren en zorgen voor absolute en radicale verandering. Snel handelen zonder omwegen. De grote lijnen uitzetten.
• Wat het laat zien: de ruwe schets, het raamwerk, de snelle ontwikkeling. De grote klapper die zorgt dat je in één keer binnen bent.
☳ De Donder als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderneem direct actie. Maak je ruwe plannen kenbaar. Laat je horen. De vuist op tafel. Maak een nieuwe start, kijk niet terug. Laat je inspireren door je omgeving. Wees resoluut, laat je niet leiden door mogelijke consequenties. Handel volgens je intuïtie.
• Wat het laat zien: onverwachte en schokkende veranderingen. Een omgeving die rebelleert, die de gevestigde orde omverwerpt.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Donder betekenen dat er in je omgeving grote en snelle veranderingen plaatsvinden. Je ziet omwentelingen en revoluties plaatsvinden, of zou deze graag zelf willen bewerkstelligen. Wat er nu gebeurt zou je graag radicaal willen omgooien. Kalme stappen zijn er nu niet bij. In het uiterste geval kan het betekenen dat je als een olifant door de porseleinkast dendert, en de gevolgen van je acties op lange termijn niet meer ziet.
☳ De Donder als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: schuif oude inzichten aan de kant. Vernieuw jezelf, laat het verleden los. Kijk vooruit, maak een nieuw begin en neem dit besluit zonder de verwachting dat er direct tot actie moet worden overgegaan. Hak die knoop door.
• Wat het laat zien: het wakker schuddende inzicht. Het zonlicht van de dageraad. Satori.
• Hoe je het uit: Donder als onderste trigram kan betekenen dat er grote omwentelingen in jezelf plaatsvinden. Je bent een wervelstorm van energie die alles wat je voor zeker aanneemt omverhaalt. Je staat voor een nieuwe periode in je leven, en wilt breken met oude gewoonten. In het uiterste geval kan het betekenen dat je jezelf aan het opblazen bent en bezig bent met zelfdestructie. Je wilt te snel verandering.
☳ De Donder als bovenste kerntrigram:
je voelt een stevige drang tot actie, tot presteren en vernieuwing, een nieuwe start, maar wordt hierin belemmerd. Je sterke intuïtie vindt geen ontvangst in je omgeving.
☳ De Donder als onderste kerntrigram:
je wordt gedreven door een primaire kracht: spontaniteit is je drijfveer, maar deze wordt belemmerd. Je wilt jezelf vernieuwen maar weet niet hoe.
☳ De Donder als bovenste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als onderste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als resonantietrigram:
Snel en heftig zijn passende woorden voor een relatie die wordt gekenmerkt door Donder. Men is niet zozeer bezig met de toekomst, eerder bepalen impulsiviteit en instinct hoe men met elkaar omgaat om sleur koste wat het kost te vermijden. Men heeft behoefte aan continue verandering en is niet altijd in staat om te zien of die verandering nu constructief of destructief is. Een relatie als deze loopt het gevaar van korte duur te zijn omdat de verwachtingen over en weer hooggespannen zijn. Vaak zijn deze relaties kort en krachtig.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗Het resonantietrigram
Vaak wordt de Yijing geraadpleegd voor situaties waarbij een andere partij betrokken is. Dit kan een vriend zijn, een partner, een collega, een werkgever, een concurrent, de omgeving in het algemeen of een nieuw doel dat men wil bereiken. Die andere partij wordt dan voorgesteld door het bovenste trigram. De vraagsteller, of de persoon voor wie het hexagram wordt opgeroepen, is het onderste trigram. We willen het liefst dat beide partijen, namelijk het onderwerp en die externe partij, in harmonie zijn met elkaar, dat ze een goede verstandhouding hebben. Er is een manier om te kijken of de twee partijen elkaar goed gezind zijn of dat ze met elkaar overhoop liggen. Hiervoor gebruiken we een methode uit de Xuankong Dagua feng shui, een richting binnen de feng shui waarin hexagrammen en trigrammen een prominente rol spelen. De functie van deze methode is binnen de feng shui wezenlijk anders dan waarvoor hij hier gebruikt wordt, maar het principe blijft hetzelfde. We noemen het hier het resonantietrigram.
In een hexagram worden de corresponderende lijnen van de twee basistrigrammen met elkaar vergeleken. Je kijkt dan naar de volgende drie paar lijnen:
• de eerste en de vierde lijn
• de tweede en de vijfde lijn
• de derde en de zesde lijn.
Dus:
Hieruit ontstaat vervolgens een trigram dat inzage geeft in de relatie die de twee trigrammen met elkaar hebben:
• Zijn beide lijnen verschillend, dan is het resultaat een Yang-lijn .
• Zijn beide lijnen gelijk, dan is het resultaat een Yin-lijn .
De lijnen 1 en 4 zijn verschillend: lijn 1 is Yang en lijn 4 is Yin . Dat resulteert dan in een Yang-lijn .
De lijnen 2 en 5 zijn allebei Yin . Dat resulteert in een Yin-lijn .
De lijnen 3 en 6 zijn verschillend: lijn 3 is Yang en lijn 6 is Yin . Dat resulteert dan in een Yang-lijn .
Boven elkaar gezet krijgen we zo uit het bovenstaande voorbeeldhexagram als resonantietrigram het trigram Vuur ☲.
Het resonantietrigram laat zien wat het kenmerk, de gemene deler, is van de relatie tussen de twee trigrammen, dus tussen de twee partijen waar de vraag of situatie om draait. Afhankelijk van de gestelde vraag kan het tevens aangeven wat de relatie nodig heeft.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
Beneden is het hout, boven het water. Het hout gaat omlaag in de aarde om het water omhoog te halen. Het beeld is ontleend aan de oud-Chinese wip-waterput. Met het hout zijn niet de emmers bedoeld (die in oude tijden van klei werden gemaakt) maar de houten stang, waarvan de bewegingen het water uit de bron naar boven brachten. Het beeld duidt ook op de plantenwereld, die door haar wortels het water uit de aarde omhooghaalt. De put, waaruit men het water schept, wekt voorts de gedachte aan onuitputtelijke voedselvoorraden.
De volgorde:
Wie boven in het nauw gebracht wordt, zal zich omlaag wenden. Daarom is het volgende teken: de Waterput.
Vermengde tekens:
De Waterput betekent samenhang.
Bijgevoegde oordelen:
De Waterput toont het veld van het karakter. De waterput blijft op zijn plaats en heeft toch invloed op andere dingen. De waterput bewerkt het vermogen te onderscheiden, wat het juiste is.
De waterput blijft op zijn plaats. Hij heeft een vaste, onuitputtelijke basis; zo moet ook het karakter diepe fundamenten hebben en hecht verbonden zijn met het grondwater van het leven. De waterput zelf verandert niet, maar door het water, dat men uit hem put, oefent hij een vèrstrekkende invloed uit. De waterput toont het beeld van de rustige uitdeling van gaven aan allen die hem naderen; evenzo moet het karakter rustig en klaar zijn: dan zullen ook de denkbeelden over het goede en rechtvaardige duidelijk voor ogen staan.
Voorts heeft het hexagram betrekking op de voedselvoorziening, evenals de tekens nr. 5, Xu, het Wachten, nr, 27, Yi, de Mondhoeken, en nr. 50, Ding, de Spijspot. Het teken Waterput heeft betrekking op het voor de voeding benodigde water, als onmisbaar bestanddeel van het leven.
De beide kerntekens hebben een omhooggaande tendens. De woorden bij de afzonderlijke lijnen tonen dan ook een steeds verder gaande reiniging, en de situatie wordt steeds gunstiger, in tegenstelling tot het gevaar, dat in het oordeel over het geheel wordt aangeduid.
het Oordeel:
井:改邑不改井,无丧无得,往来井井。汔至,亦未繘井,羸其瓶,凶。
De Waterput.
Men kan wel de stad verleggen,
Maar de waterput niet.
Hij neemt niet af en neemt niet toe.
Zij komen en gaan en scheppen uit de waterput.
Als men het welwater bijna heeft bereikt,
Maar het touw net niet lang genoeg is,
Of als de kruik breekt, dan brengt dat ongeluk.
De hoofdsteden werden in het oude China soms verlegd, hetzij ter wille van een gunstiger ligging, hetzij bij de wisseling der dynastieën. De bouwstijl wisselde in de loop der eeuwen, maar de vorm van de waterput is vanaf oeroude tijden tot op de huidige dag dezelfde gebleven. Zo is de waterput het symbool van de maatschappelijke organisatie der mensheid in haar meest primitieve levensbehoeften, die onafhankelijk is van de politiek. De politieke structuur wisselt, de naties wisselen, maar het leven der mensen met zijn levenseisen blijft eeuwig hetzelfde. Daaraan valt niets te veranderen. Dat leven is ook onuitputtelijk. Het neemt toe noch af, en is er voor iedereen. Geslachten komen en gaan, en zij allen genieten het leven in zijn onuitputtelijke volheid.
Voor een goede staatkundige of maatschappelijke organisatie van de mensheid zijn echter twee dingen nodig. Ten eerste het afdalen tot de grondslagen van het leven. Alle oppervlakkigheid in de ordening van het leven, die de diepste levensbehoeften onbevredigd laat, is even onvolkomen als had men in het geheel geen pogingen tot ordening in het werk gesteld. Vervolgens is onachtzaamheid - waardoor de kruik breekt - uit den boze. Als bijvoorbeeld de militaire bescherming van een staat zozeer wordt overdreven dat er oorlogen door ontstaan waardoor de macht van de staat wordt vernietigd, dan staat dat gelijk met het 'breken van de kruik'. Ook op de enkeling is het hexagram van toepassing. Hoe verschillend de aanleg en de ontwikkeling der mensen ook mag zijn, de menselijke natuur is au fond bij iedereen hetzelfde. En ieder mens kan bij zijn vorming putten uit de oneindig rijke bron van de goddelijke natuur van het menselijk wezen. Maar ook hier dreigen twee gevaren: het kan zijn dat men bij zijn karaktervorming niet doordringt tot de eigenlijke wortel van het mensdom, maar in conventie blijft steken - zulk een halve beschaving is even erg als in het geheel geen - òf dat men plotseling ineenstort en de vorming van zijn karakter verder verwaarloost.
Commentaar op de beslissing:
巽乎水而上水,井;井养而不穷也。改邑不改井,乃以刚中也。汔至亦未繘井,未有功也。羸其瓶,是以凶也。
Indringen onder het water en omhoogbrengen van het water, dat is de Waterput. De waterput voedt en droogt niet op.
‘Men kan wel de stad verleggen, maar de waterput niet’; want centrale positie gaat gepaard met vastheid.
‘Als men het welwater bijna heeft bereikt, maar het touw net niet lang genoeg is’:
dan heeft men nog niets gepresteerd.
‘Als de kruik breekt’:
dat brengt ongeluk.
Men krijgt de indruk, dat de tekst in het begin van de Commentaar niet geheel compleet is. Van de essentiële betekenis is echter niets verloren gegaan. De eerste helft van het Oordeel heeft betrekking op het wezen van de waterput: het onveranderlijke te midden van verandering. Het bovenste trigram, Kan, duidt hierbij de waterput aan, en het onderste trigram, Xun, symboliseert een stad. De heer van het hexagram bevindt zich in het bovenste trigram, vandaar: geen verandering. De tweede helft van de tekst heeft betrekking op de gevaren bij het gebruik van de waterput. Het trigram Xun betekent een touw, het kernteken Li betekent een holle pot, het kernteken Dui betekent in stukken breken. Daardoor wordt het gevaar aangeduid, dat de kruik kan breken.
Een symbolische betekenis ligt nog in het hexagram opgesloten. Evenals het water in zijn onuitputtelijkheid een eerste levensvereiste is, zo is ook de ‘Weg der Koningen’, de goede regering, allereerste vereiste voor het leven van de staat. Plaats en tijd kunnen wisselen, maar de methodes om de menselijke samenleving te regelen, blijven steeds dezelfden. Wantoestanden ontstaan slechts dan, als het ontbreekt aan mensen, die deze ordening tot stand vermogen te brengen. Dit wordt gesymboliseerd door het breken van de kruik, voordat deze het water heeft bereikt.
het Beeld:
木上有水,井;君子以劳民劝相。
Boven het hout is het water: het beeld van de Waterput.
Zo moedigt de edele het volk aan
En vermaant hij het, elkaar te helpen.
Onder is het trigram Xun - hout - daarboven het trigram Kan - water. Het hout zuigt het water naar boven. Gelijk het hout als organisme de werkzaamheid van de waterput nabootst, wat alle delen van de plant ten goede komt, zó ordent de edele de menselijke maatschappij, opdat ze als een plantenorganisme ten bate van het geheel in elkaar grijpt.
de Lijnen:
上六:井收勿幕,有孚元吉。
Bovenaan een zes betekent:
Men put ongestoord uit de waterput.
Hij is betrouwbaar. Verheven heil!
De waterput is er voor iedereen. Geen verbod keert zich tegen degenen die eruit willen putten. Hoevelen er ook komen, zij vinden wat ze nodig hebben; want de waterput is betrouwbaar. Hij heeft een bron en droogt niet uit. Daarom is hij voor het hele land een bron van heil. Zo is het ook met de werkelijk grote man, die onuitputtelijk rijk is aan innerlijk goed: hoe meer mensen uit hem putten, des te groter wordt zijn rijkdom.
九五:井冽,寒泉食。
Negen op de vijfde plaats betekent:
In de waterput is een heldere, koele bron
Waaruit men kan drinken.
Dat is een goede waterput, die op zijn bodem een bron van levend water heeft. Een man die zulke deugden bezit is een geboren redder en leider der mensen. Hij bezit het water des levens. Nochtans ontbreekt de toevoeging 'heil'. Bij de waterput komt het er vóór alles op aan dat het water gedronken wordt. Ook het beste water is voor de verfrissing der mensen niet meer dan een mogelijkheid, zolang het niet omhooggehaald is. Zo komt het er ook bij de leiders van de mensheid op aan dat men uit hun bron drinkt, hun woorden in praktijk brengt.
六四:井甃,无咎。
Zes op de vierde plaats betekent:
De waterput wordt met metselwerk bekleed. Geen blaam.
Als de waterput met metselwerk bekleed wordt, kan men hem intussen wel niet gebruiken, maar het werk is niet vergeefs: het heeft ten gevolge dat het water helder blijft. Zo zijn er ook in het leven perioden waarin men aan zichzelf moet werken. Gedurende die tijd kan men weliswaar niets voor anderen doen, maar het voordeel is dat men door innerlijke ontwikkeling zijn kracht en bekwaamheid vergroot en zodoende later des te meer presteert.
九三:井渫不食,为我心恻,可用汲,王明,并受其福。
Negen op de derde plaats betekent:
De waterput is schoongemaakt maar men drinkt er niet uit.
Dat is mijn harteleed;
Want men zou er uit kunnen putten.
Als de koning het zich bewust was,
Dan zou men gemeenschappelijk het geluk genieten.
Hier is sprake van een bekwaam man. Hij gelijkt op een schoongemaakte waterput, waarvan men het water zou kunnen drinken. Maar hij wordt niet gebruikt. Tot groot verdriet van de mensen die hem kennen. De wens bestaat dat de vorst het zal vernemen; dat zou voor alle betrokkenen een geluk zijn.
九二:井谷射鲋,瓮敝漏。
Negen op de tweede plaats betekent:
Bij het gat van de put schiet men vissen.
De kruik is gebroken en lekt.
Het water op zichzelf is helder. Maar men gebruikt het niet. Dientengevolge houden zich alleen nog vissen in de waterput op, en wie er komt komt alleen om vissen te vangen; maar de kruik is gebroken, zodat men de vissen er niet in kan bewaren.
Hier wordt de situatie geschilderd dat iemand op zichzelf wel een goede aanleg heeft, maar zijn gaven verwaarloost. Niemand bekommert zich om hem. Daardoor geraakt hij innerlijk aan lager wal. Hij geeft zich met minderwaardige mensen af en kan niets belangrijks meer presteren.
初六:井泥不食,旧井无禽。
In het begin een zes betekent:
Het slik van de waterput wordt niet gedronken.
Bij een oude waterput komen geen dieren.
Als iemand in drassig, laag land omzwerft, verzinkt zijn leven in de modder. Zo iemand verliest zijn betekenis voor de mensheid. Wie zichzelf weggooit, heeft ook geen aantrekkingskracht meer voor de anderen. Ten slotte bekommert niemand zich meer om hem.